Wat is de beste strategie om te beleggen tijdens een recessie?
De beurzen staan weer flink in de min. Steeds vaker hoor je in de media dat de economie in een recessie gaat belanden. Dus als belegger is het belangrijk om te weten hoe je het beste kan beleggen tijdens een recessie. Tijdens een recessie kan je als belegger namelijk veel geld verliezen, maar ook veel geld verdienen.
Kortom het is belangrijk dat je als gaat beleggen tijdens een recessie weet wat je wel en juist niet moet doen.
In deze blog post ga ik het volgende behandelen:
Inhoudsopgave
Wil je liever de video bekijken?
Wil je liever de video bekijken dan de blog post lezen? Hieronder de link naar de video:
Wat is een recessie?
Laten we zoals altijd beginnen met het begin. Wat is een recessie eigenlijk precies? Het woord recessie betekent letterlijk ‘teruggang’ of ‘terugval’. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is een recessie als volgt gedefinieerd:
De toestand waarin de economie verkeert wanneer het volume van het bruto binnenlands product (na correctie voor seizoeninvloeden) twee opeenvolgende kwartalen krimpt.
Bron: CBS
Het eerste en tweede kwartaal van 2022 was er nog economische groei in Nederland (zie link). Dus in Nederland was er eind 2022 nog geen sprake van een recessie. Echter een recessie is ook iets psychologisch. Als mensen denken dat er een recessie aan komt werkt dat een beetje als een “selffulfilling prophecy” (letterlijke vertaling “zelfvervullende voorspelling“).
Mensen worden namelijk voorzichtiger met hun uitgaven als ze denken dat er een recessie aankomt. Hierdoor gaat de economie langzamer draaien en kan economische krimp ontstaan wat vervolgens weer kan leiden tot een recessie.
Als het een land niet lukt om uit een recessie te komen kan er vervolgens een depressie ontstaan. Om van een depressie te spreken moet de economische krimp jarenlang aanhouden.
De komende tijd zal uitwijzen om dat we inderdaad in een recessie belanden of niet ?.
Resultaten uit het verleden…
Iedereen die gaat beleggen of belegt kent het statement “Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst”. Dat is een waarheid als een koe ?. Toch kan het verleden ons belangrijke lessen leren voor de toekomst. Hier kan jij namelijk je strategie op baseren voor hoe jij gaat beleggen indien de economie in een recessie terecht komt ?.
Laten we even teruggaan in het verleden en kijken naar de ergste beurscrashes ?? aller tijden. Van elke grote beurscrash ga ik vervolgens bekijken hoe lang het duurde voordat de beurs zich weer had hersteld. Om dit te onderzoeken gebruik ik de Dow Jones index aangezien dit de oudste en de best gedocumenteerde index is.
Dow Jones index
De Dow Jones Industrial Average (DJIA), of gewoon de Dow Jones, is de oudste beursindex ter wereld. De Dow Jones index bestaat sinds 1896 en is opgericht door de Amerikaanse journalisten Charles Dow en Edward Jones. Vandaar de naam Dow Jones ?.
Charles Dow en Edward Jones zijn de oprichters van de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal. De eerste Dow Jones index bevatte de aandelenkoersen van de 12 bedrijven die toen genoteerd stonden op de New York Stock Exchange.
Hieronder de ontwikkeling van de Dow Jones vanaf begin 1915 tot en met oktober 2022.
De grijze verticale strepen zijn de periodes die een recessie weergeven. Zoals je kan zien waren er 100 jaar geleden veel vaker recessies dan de meer recente jaren. De laatste recessie was de (korte) recessie in 2020 door de uitbraak van de coronacrisis.
Ontwikkeling van Dow Jones
De Dow Jones is sinds de oprichting in 1896 gigantisch in waarde gestegen. Begin 1915 stond de Dow Jones op 56 punten. 25 jaar later, in 1940, was de Dow Jones gestegen tot 145 punten en weer 25 jaar later in 1990 stond de Dow Jones al op een dikke 2,500 punten.
Januari 2015 stond de Dow Jones maar liefst boven de 17,000 punten en januari van 2022 bereikte de Dow Jones de (voorlopig) hoogste stand ooit van bijna 37,000 punten. Tot nu toe was 2022 een heel slecht jaar voor de Dow Jones en is deze gedaald naar zo’n 30,000 punten.
Hieronder de ontwikkeling van de Dow Jones in tijdsintervallen van 25 jaar:
| Datum | Koers Dow Jones |
| Januari 1915 | 56.4 |
| Januari 1940 | 145.33 |
| Januari 1965 | 902.86 |
| Januari 1990 | 2,590.54 |
| Januari 2015 | 17,164.95 |
| 4 januari 2022 | 36,799.65 (hoogste stand ooit ???) |
| October 2022 | 30,423.81 |
Toch wel indrukwekkend om te zien hoeveel de Dow Jones in een periode van iets meer dan 100 jaar gestegen is.
Grootste beurscrashes van afgelopen 100 jaar
Dus laten we nu terug de tijd in gaan en kijken ? wat de grootste beurscrashes van afgelopen 100 jaar waren. Zoals je eerder hebt kunnen zien zijn er nogal wat recessies geweest afgelopen 100 jaar. Vandaar dat ik alleen ga kijken naar de grootste gebeurtenissen / crashes.
De Wall Street-crash van 1929
Op 24 oktober 1929 (beter bekend als “zwarte donderdag”) werd de aandelenbeurs van New York geraakt door een beurscrash ?. En dit was niet zo maar een beurscrash! Deze beurscrash wordt gezien als de bekendste beurscrash van de twintigste eeuw. Tot de dag van vandaag is dit nog steeds de grootste beurscrash in de Verenigde Staten aller tijden ?.
In de jaren ervoor was de Amerikaanse economie enorm gegroeid. De beurs leek alleen maar te kunnen stijgen ?. Dat leidde tot bubbelvorming. De meeste aandelen weerspiegelden niet langer de reële waarde. Toen plotseling grotere partijen aandelen te koop werden aangeboden, leidde dat tot paniekverkopen, die weer een nieuwe verkoopgolf teweeg brachten.
De beurscrash van 24 oktober 1929 was het begin van de grote depressie. De recessie duurde 10 jaar en resulteerde erin dat veel mensen werkloos werden met als gevolg armoede voor grote aantallen huishoudens.
Hoe lang duurde het voordat de beurs herstelde?
De Dow Jones bereikte in 1929 als hoogtepunt een koers van 381,17 punten. Na de beurscrash van 24 oktober 1929 gingen de koersen in rap tempo omlaag. Na een kleine opleving daalden de koersen later nog verder ?.
Het dieptepunt van de markt zou uiteindelijk pas bereikt worden op 8 juli 1932. Op dat moment bereikte de Dow Jones index een niveau van 41,22 ?. Dat niveau was voor het laatst gezien in de negentiende eeuw. Het zou uiteindelijk nog tot 1954 duren voordat de Dow Jones weer de koers van 381,17 bereikte.
Het duurde in totaal dus 25 jaar voordat de Dow Jones weer boven de koers van 381 punten klom. In deze 25 jaar was er nog 3x sprake van een recessie. Kortom je moest als belegger heel erg veel geduld hebben om deze dip te boven te komen ?.
Uitbreken van 2de wereldoorlog
Dan door naar de volgende grote gebeurtenis en dat is de 2de wereldoorlog ?. Een diepe recessie van midden jaren 30 tot eind jaren 30, waren de voedingsbodem voor Hitler om aan de macht te komen. Op het moment dat de 2de wereldoorlog uitbrak was de economie inmiddels weer uit de recessie gekropen.
De 2de wereldoorlog is zonder enige twijfel één van de ergste gebeurtenissen van de 20ste eeuw. Sommige landen waren tegen het einde van de 2de wereldoorlog grotendeels verwoest. Toch is de wereldeconomie er bovenop gekomen.
Hoe lang duurde het voordat de beurs herstelde?
Bij het uitbreken van de 2de wereldoorlog op 1 september 1939 stond de Dow Jones index op 152.54 punten. Vervolgens gingen de beurzen naar beneden, maar niet extreem veel. De beurzen bewogen voornamelijk zijwaarts. Januari 1945 bereikte de Dow Jones index alweer een stand van meer dan 152 punten.
Vandaag is de Dow Jones index ruim 200 keer meer waard dan in januari 1945 ???. Dus zelfs het uitbreken van een wereldoorlog heeft de economische ontwikkeling niet kunnen stoppen.
Zwarte maandag in 1987
Zwarte Maandag (ook wel bekend als “Black Monday”) op 19 oktober 1987, trof aandelenmarkten over de gehele wereld. De beurscrash begon op de Hong Kong Stock Exchange, daarna door op de beurzen in West-Europa die een paar uur later openden, weer een paar uur later op de beurzen in de Verenigde Staten en Canada en vervolgens ook in Australië en Nieuw-Zeeland.
Het wordt gezien als de meest rampzalige handelsdag sinds de beurskrach van 1929 en was de eerste beurskrach na de Tweede Wereldoorlog. De Dow Jones was sinds 1985 bijna verdubbeld ??. Augustus 1987 waren er echter steeds meer tekenen van een einde aan de bullmarkt. De onzekerheid nam verder toe toen de Amerikaanse Federal Reserve voor de eerste keer in drie jaar de rente verhoogde. Vervolgens knapte de bubbel ??.
Hoe lang duurde het voordat de beurs herstelde?
De Dow Jones haalde in 1987 een hoogste stand van 6,907.69 punten. 19 oktober van dat jaar daalde de De Dow Jones 22,6% (508 punten) op één dag. Dit was de grootste procentuele daling in één dag in haar geschiedenis ?. Eind oktober daalden de aandelenkoersen met 41,8% in Australië, 22,5% in Canada, 45,8% in Hongkong en 26,4% in het Verenigd Koninkrijk. Kortom het was een bloedbad op alle beurzen wereldwijd.
De Dow Jones index bereikte november van 1987 een laagste stand van 4,715.89 punten. In totaal daalde de Dow Jones dus met 32%! Het duurde tot januari van 1992 totdat de Dow Jones weer boven de 6,900 punten klom. Dus als belegger moest je iets minder dan 5 jaar wachten om je verliezen goed te maken. Had je tijdens deze beurskrach juist aandelen bijgekocht dan had je flink winst ? gemaakt in de jaren die volgde. Ook hier zie je weer dat geduld beloond wordt.
Financiële crisis van 2008
De kredietcrisis of bankencrisis begon in de zomer van 2007 en bereikte in het najaar van 2008 een hoogtepunt. De kredietcrisis ontstond voornamelijk door problemen op de huizenmarkt in de Verenigde Staten.
Sinds het jaar 2000 namen banken daar te veel risico’s bij de hypotheekverstrekking. Vanaf 2007 konden veel huiseigenaren hun hypotheek niet meer betalen en raakten banken in problemen. Daardoor dreigde al het betalingsverkeer stil te vallen. De kredietcrisis verspreidde zich wereldwijd als een olievlek.
De volgende video laat in 5 min zien wat er precies gebeurde in 2007 en 2008.
De financiële crisis ? van 2008 zorgde voor een flinke recessie en had een enorm effect op de economieën wereldwijd. Toch is een wereldindex zoals MSCI World sinds het dieptepunt in 2009 zes keer zo groot gegroeid.
Hoe lang duurde het voordat de beurs herstelde?
De Dow Jones bereikte oktober 2007 een hoogste stand van 19,794.54 punten. Vervolgens gingen de koersen hard omlaag en bereikte februari 2009 het dieptepunt van 9.881.04 punten. De waarde van de Dow Jones index was dus in 1,5 jaar tijd gehalveerd ?. Dat is wel een heel pijnlijke daling voor beleggers ?.
Het duurde vervolgens tot november van 2013 voordat de Dow Jones de grens van 20,000 punten doorbrak. Dus ook hier was het belangrijk om als belegger geduldig te blijven en niet je aandelen of ETF’s te verkopen. Uiteindelijk kwamen beleggers ook deze beurscrash weer te boven ?.
Coronacrisis van 2020
Dan door naar de meest recente beurscrash. Elke belegger (én niet belegger) zal zich de coronacrisis nog goed kunnen herinneren. De oorzaak van deze beurscrash was het uitbreken van de coronapandemie die wereldwijd de economie tot stilstand bracht. Bijna overal in de wereld waren er “lock downs” en werd de bevolking in het dagelijkse leven beperkt in zijn doen en laten.
Dit maakte dat de beurzen begin 2020 in een vrije val terecht kwamen. Januari, februari en maart van 2020 was er grote paniek op de beurzen omdat niemand wist hoe groot de impact van de coronacrisis zou worden.
Hoe lang duurde het voordat de beurs herstelde?
De Dow Jones bereikte december 2019 een hoogste stand van 32,961.90 punten en dat was het punt dat de twijfel en paniek uitbrak. De wereldwijde beurzen kwamen in een vrije val terecht ?. Maart 2020 bereikte de Dow Jones het dieptepunt van 25,204.73 punten.
Daarna was de paniek op de beursvloer snel voorbij en stegen de beurzen weer. November 2020 bereikte de Dow Jones alweer een nieuw record van 33,817.69 punten. Dus je hoefde als belegger niet eens veel geduld te hebben om je verlies goed te maken ⏱️. Gewoon geen paniek en rustig elke maand voor een vast bedrag bijkopen (het welbekende Dollar-Cost Averaging (DCA)).
Wat zijn de oorzaken van een beurscrash?
Het is moeilijk om één reden te geven voor een flinke beurscrash. Vaak is het een combinatie van factoren, zoals een oplopende rente, inflatie, een recessie of grote onverwachte gebeurtenissen.
Ook hier speelt psychologie weer een belangrijke rol. Als het goed gaat denken mensen dat het alleen maar beter kan gaan en als het slecht gaat is dat precies omgekeerd. Soms slaat de paniek toe, omdat de beurzen op all-time highs staan en beleggers last krijgen van “hoogtevrees”.
Verder kunnen er ook heel schokkende en onverwachte gebeurtenissen plaats vinden. Denk bijvoorbeeld aan aanslagen van 11 september 2002 op het WTC of de uitbraak van de coronapandemie in 2020.
In al deze gevallen neemt opeens de verkoopdruk toe, waarna beleggers massaal hun aandelen verkopen. Het gevolg is paniek en een flinke beurscrash ?.
Recessie biedt belegger ook kansen
Het klinkt wellicht gek en tegenstrijdig, maar beleggen tijdens een recessie biedt ook kansen. Het is namelijk zo dat ook de prijzen van aandelen en ETF’s flink kunnen dalen tijdens en recessie. Dat is aan de ene kant slecht nieuws voor belegger, want je portfolio wordt snel minder waard.
Aan de andere kant bieden deze lage prijzen juist een mooie kans om goedkoop aandelen of ETF’s te kopen. Echte beleggers kijken namelijk altijd naar de toekomst. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen weet je dat een recessie vroeg of laat zal ophouden. Na het bereiken van het dieptepunt kunnen er weer mooie jaren van flinke economische groei aankomen.
Uiteraard heb je hier als belegger geduld voor nodig. Soms duurt het een paar maanden en als je pech hebt vele jaren. Echter na regen ⛈️ komt er altijd weer zonneschijn ☀️. Dus vroeg of laat zullen de prijzen van aandelen en ETF’s weer richting hun oorspronkelijke waarde. En hoogstwaarschijnlijk zullen je aandelen / ETF’s verder gaan stijgen in waarde dan ze hadden voor de beurscrash.
Zie beleggen tijdens een recessie dus vooral als een mooie kans waar jij de basis gaat leggen voor toekomstige winsten ?!
Voordeel van jong beginnen met beleggen
Zelf ben ik een grote voorstander van zo jong mogelijk beginnen met beleggen. Dit is namelijk verreweg de grootste fout die ik zelf gemaakt heb. Zelf ben ik veel te laat begonnen met (serieus) beleggen met een plan en een doel.
Het grote voordeel van jong beginnen met beleggen is dat je je geld zo lang mogelijk voor jezelf aan het werk zet. Je maakt op deze manier maximaal gebruik van het rente-op-rente effect. Blijf dus vooral optimistisch, vooral als je jong bent en je voor de lange termijn belegt.
Een bijkomend voordeel van jong beginnen met beleggen is dat je tijd hebt om fouten te herstellen. Laat dat een extra geruststellende gedachte zijn. Beter beginnen met beleggen en een fout maken, dan niet beginnen en vanaf de zijlijn toekijken ?.
Wil jij ook gaan beginnen met beleggen?
Dus TIJD in de markt is je belangrijkste wapen als je vermogen wilt gaan opbouwen. Het is dus zaak dat je zo snel mogelijk gaat beginnen met beleggen. Dus hoe begin je met beleggen?
Zelf heb ik (meerdere) beleggingsrekeningen bij DEGIRO, mijn ervaring is tot nu toe prima. Door de flinke groei van de DEGIRO was hun platform wel eens instabiel. Vooral op dagen dat de beurs flink daalde kon het wel eens voorkomen dat het platform moeilijk bereikbaar was en kon je geen (of vertraagd) orders plaatsen. Die “opstartproblemen” zijn inmiddels opgelost en momenteel werkt het platform van DEGIRO naar mijn ervaring gewoon goed.
Let op: Met beleggen kunt u uw geld verliezen.
Leer meer over beleggen op het forum
Sinds januari ’21 heeft de blog “vastgoedmentor” ook een actief forum. Tot op heden is het aantal leden nog slechts beperkt. Oktober ’22 hebben we zo’n 200 leden op ons forum. Ik heb zelf al veel geleerd van andere leden over investeren in vastgoed, maar zeker ook over beleggen in ETF’s.
Op het forum vind je discussies over beleggingsstrategieën, welke aandelen of ETF’s interessant zijn, risicoprofielen en tal van andere zaken. Kortom als je interesse hebt in investeren in vastgoed of in beleggen (in aandelen of ETF’s) dan kan het forum wellicht ook interessant voor je zijn. Je kan je gratis inschrijven voor het forum via de volgende link.
Eindoordeel
Een flinke daling van de wereldwijde beurzen kan heel pijnlijk zijn. Tijdens een beurscrash zie je letterlijk je eerder gemaakte koerswinsten als sneeuw voor de zon verdampen. Dit zijn altijd heel moeilijke momenten, maar bieden juist een prachtige kans om aandelen of ETF’s goedkoop in te kopen ?.
De belangrijkste strategie voor beleggen tijdens een recessie is niet in paniek raken! Blijf kalm, houd je koppie erbij en blijf vooral vasthouden aan je eigen strategie. Koop elke maand gewoon voor het vaste bedrag bij (en als het even kan leg wat extra in), daar zal je op termijn voor beloond gaan worden ?.
Vermogen opbouwen in een kwestie van een lange adem en zorgen dat je zo lang mogelijk in de markt blijft zitten. Dat is simpelweg de beste strategie die er is voor beleggen tijdens een recessie. Een strategie die zich afgelopen 100 jaar keer op keer heeft bewezen ?.
Heb jij als belegger al één of meerdere recessies overleefd? Graag hoor ik van je wat jouw ervaringen zijn. Indien je nog aanvullende tips hebt hoor ik dat ook graag van je!
Wil jij meer te weten komen over hoe je het beste kan beleggen voor de lange termijn? Lees dan de blog post “Beste ETF’s kiezen voor lange termijn beleggen“.