Wat is in 2022 de terugverdientijd van zonnepanelen?
Zonnepanelen zijn in 2022 populairder dan ooit tevoren. Niet gek aangezien de energieprijzen dit jaar het ene na het andere record braken. Aan de andere kant zie je echter ook dat de prijzen van zonnepanelen (en omvormers) opeens weer stijgen. Ook de installatie kosten gaan omhoog door de inflatie en doordat installateurs steeds moeilijker aan personeel kunnen komen.
Verder is het nu duidelijk dat de salderingsregeling vanaf 2025 afgebouwd gaat worden. Dit alles maakt het een mooi gegeven om de terugverdientijd van zonnepanelen in 2022 te bekijken.
In deze blog post ga ik het volgende behandelen:
Inhoudsopgave
Wil je liever de video bekijken?
Wil je liever de video bekijken dan de blog post lezen? Hieronder de link naar de video:
Ontwikkeling van zonnepanelen
Zonnepanelen zijn de laatste jaren snel beter geworden. Waar de terugverdientijd van zonnepanelen in 2012 nog zo’n 10 jaar bedroeg is de terugverdientijd inmiddels teruggelopen naar minder dan 5 jaar.
In de onderstaande tabel een overzicht van hoe de zonnepanelen met standaard afmetingen van 165cm bij 100cm zich afgelopen jaren hebben ontwikkeld:
| Jaar | Standaard paneel (165cm x 100cm) | Energiedichtheid (Wp per m2) | Prijs (€ per Wp) |
| 2012 | 190 – 210 Wp | 115 – 127 | €2,30 |
| 2013 | 210 – 230 Wp | 127 – 139 | €2,05 |
| 2014 | 230 – 250 Wp | 139 – 151 | €1,95 |
| 2015 | 250 – 260 Wp | 151 – 157 | €1,84 |
| 2016 | 260 – 270 Wp | 157 – 164 | €1,75 |
| 2017 | 270 – 280 Wp | 164 – 170 | €1,63 |
| 2018 | 270 – 295 Wp | 164 – 179 | €1,60 |
| 2019 | 280 – 320 Wp | 170 – 194 | €1,58 |
| 2020 | 280 – 330 Wp | 170 – 200 | €1,52 |
| 2021 | 320 – 375 Wp | 194 – 227 | €1,45 |
| 2022 | 350 – 400 Wp | 212 – 242 | €1,45 |
Zonnepanelen kopen in 2022
In 2022 zie je regelmatig zonnepanelen verkocht worden met vermogens van 400 Wp tot wel 500 Wp per paneel. Echter deze zonnepanelen zijn meestal groter dan de standaard afmetingen. Hierdoor passen deze zonnepanelen niet altijd op elk dak. Of passen er juist minder zonnepanelen op je dak.
In de bovenstaande tabel valt op dat de laatste jaren de zonnepanelen met het standaard formaat zich niet meer zo snel ontwikkelden. De beste zonnepanelen uit 2020 zijn zelfs in 2022 nog redelijk marktconform. Dus laat je niet verleiden om te wachten met het laten plaatsen van zonnepanelen in de hoop dat de panelen de komende jaren veel beter worden.
Dus niet langer twijfelen en gewoon een installateur laten langskomen om te bekijken hoeveel jij kunt besparen met zonnepanelen.
Waaruit bestaat een zonnepaneel installatie?
Iedereen praat altijd alleen maar over de zonnepanelen, maar met alleen een aantal zonnepanelen ben je er nog niet. Er komt een “zonnepanelen installatie” op de dak van je huis die bestaat uit de volgende hoofdcomponenten:
- Uiteraard de zonnepanelen ?; Tegenwoordig heeft een gemiddelde zonnepanelen installatie zo’n 10 – 12 zonnepanelen
- Bevestigingsmateriaal; Het type bevestigingsmateriaal voor je zonnepanelen hangt af van of je een plat of een schuin dak hebt
- Omvormer(s); De omvormer of micro omvormers zijn een cruciaal onderdeel van je installatie. De zonnepanelen leveren gelijkstroom op en de omvormer zet dit om in wisselstroom (wat je apparaten thuis gebruiken)
- Bekabeling; Als laatste heb je natuurlijk bekabeling nodig om de opgewekte (gelijk)stroom naar je meterkast te transporteren. De bekabeling moet van goede kwaliteit zijn om gedurende de levensduur (25 jaar) veilig de stroom te transporteren
Laten we nu eens in wat meer detail kijken naar welke soorten zonnepanelen en omvormers er zijn.
Soorten zonnepanelen
Ben je je aan het oriënteren op het aanschaffen van zonnepanelen? Dan zal je snel merken dat er verschillende soorten zonnepanelen op de markt zijn. In hoofdlijnen kan je onderscheid maken tussen:
- Polykristallijne zonnepanelen
- Monokristallijne zonnepanelen
- Dunne film of amorf zonnepanelen
- En als laatste glas-glas zonnepanelen
Hier volgt kort een overzicht van de verschillen.
Voor- en nadelen verschillende zonnepanelen
In de volgende tabel heb ik een overzicht gemaakt van voor- en nadelen van de verschillende soorten zonnepanelen.
| Soort | Rendement | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|
| #1 – Poly- kristallijne zonnepanelen | Goed | – Goedkoper dan monokristallijn – Ideaal voor grote oppervlaktes – Tijdens het productieproces worden er nauwelijks grondstoffen weggegooid | – Panelen zijn iets minder efficiënt dan mono panelen – Veel mensen vinden de blauwe kleur niet zo mooi |
| #2 – Mono-kristallijne zonnepanelen | Zeer hoog | – Geschikt voor kleine daken, want er is minder m2 van nodig – Door egale uiterlijk en zwarte kleur vinden veel mensen deze panelen mooier – Presteren iets beter bij lagere temperaturen of weinig licht dan poly panelen | – Duurder dan polykristallijn en dunne film – Mono panelen zijn gevoelig voor warmte en schaduw |
| #3 – Dunne film of amorfe zonnepanelen | Laag | – Goedkoper dan monokristallijn – Buigzaam, te gebruiken voor objecten (voertuigen, carports, zonwering, voorgevels etc.) | – Panelen hebben een kortere levensduur dan silicium panelen – Degraderen sneller dan andere panelen – Lager rendement per m2 |
| #4 – Glas-glas zonnepanelen | Zeer hoog | – Beter bestand tegen vocht en temperatuurverschillen – Lagere degradatie, hierdoor is de opbrengst hoger – Langere levensduur (tot wel 40 jaar!) | – Ze zijn zwaarder dan glas-folie panelen – Duurder dan andere soorten. Hierdoor hebben ze een langere terugverdientijd |
De bovenstaande informatie heb ik gehaald van de Coolblue site. Wil je meer achtergrond informatie over de verschillende soorten zonnepanelen? Kijk dan eens op de Coolblue site en je kan dat op je gemak nalezen.
Soorten omvormers
Bijna belangrijker dat de zonnepanelen zelf zijn de omvormers. Omvormers zetten de door je zonnepanelen opgewekte elektriciteit (gelijkstroom) om in wisselstroom. In hoofdlijnen heb je twee verschillende systemen met ieder hun eigen soort omvormer en dat zijn:
- #1 Serie geschakelde zonnepanelen; Dit is het meest basic systeem en als je geen schaduw hebt (of panelen op verschillende dakvlakken) het systeem dat je moet hebben. Zoals de naam al aangeeft zijn alle panelen in serie geschakeld en heb je één centrale (string) omvormer
- #2 Serie geschakelde zonnepanelen met “power optimizers“; In de basis is dit ook een serie geschakeld systeem. Echter nu zijn de zonnepanelen uitgerust met zogenaamde “power optimizers” om de opbrengst te maximaliseren. Alle serie geschakelde panelen komen weer samen bij de centrale (string) omvormer
- #3 Parallel geschakelde zonnepanelen; Dit is het meest geavanceerde (en dure) systeem. In dit gevallen hebben alle zonnepanelen hun eigen “micro-omvormer” en zijn alle panelen parallel geschakeld. Je hebt in dit geval geen centrale stringomvormer meer in je huis hangen. Dat is dan wel weer een pluspunt ?.
Laten de verschillende systemen in meer detail bekijken.
#1 Serie geschakelde zonnepanelen
Voor serie geschakelde zonnepanelen die elk een gelijkmatige hoeveelheid zon opvangen, zijn een string omvormers de ideale keuze (kortste terugverdientijd). De zonnepanelen op je dak leveren allemaal gelijkstroom op en bij de centrale stringomvormer wordt de gelijkstroom omgezet in wisselstroom. Zie hieronder de opstelling:
Het je geen schaduw en alle zonnepanelen op hetzelfde dakvlak liggen? Dan is de stringomvormer hoogstwaarschijnlijk de goedkoopste oplossing voor jouw situatie. De stringomvormers hebben namelijk een optimale prijs-kwaliteitverhouding. Grootste nadeel van dit systeem vind ik dat de stringomvormer na 12 tot 15 jaar vervangen moet worden.
De stringomvormer wordt binnenshuis geplaatst, bijvoorbeeld op zolder. Let op dat je hierdoor last kan hebben van een licht gezoem, vergelijkbaar met het geluid dat een koelkast maakt.
#2 Serie geschakelde zonnepanelen met “power optimizers”
Dan door naar het serie geschakelde systeem maar dan met “power optimizers”. Zijn er nu enkele panelen op je dak die gedurende de dag schaduw krijgen dan kan je ervoor kiezen om je systeem uit te voeren met “power optimizers“. In de basis worden je zonnepanelen in serie geschakeld, maar elk zonnepaneel wordt voorzien van een “power optimizer” (Solar Edge is de bekendste leverancier). Zie hieronder de opzet van dit systeem:
Het is logisch dat dit systeem is duurder dan een systeem zonder “power optimizers“, maar bij verschillende dakvlakken of schaduwwerking is het de extra investering waard.
Nog steeds heb je één centrale stringomvormer die je na 12 tot 15 jaar moet vervangen en je moet je omvormer ophangen op een plaats waar je geen last hebt van eventueel zoemend / brommend geluid.
#3 Parallel geschakelde zonnepanelen
Naast de serie geschakelde zonnepanelen kan je ook kiezen voor een parallel geschakeld systeem. Bij een parallel geschakeld systeem heeft elk zonnepaneel zijn eigen micro-omvormer. Meestal heeft een “micro-omvormer” voor zonnepanelen afmeting van ongeveer 20 cm bij 15 cm. Dus echt “micro” zijn ze niet, maar daarmee zijn ze natuurlijk wel een stuk kleiner dan de grote omvormers voor zonnepanelen in serie schakeling. Zie hieronder de opstelling:
Een micro-omvormer zet de gelijkstroom van de zonnepanelen direct om naar 230 Volt wisselstroom, dat in huis gebruikt kan worden. De meeste micro-omvormers zijn voorzien van een zender, waarmee jij als eigenaar elke omvormer individueel kan uitlezen en de opbrengst in de gaten kan houden.
Een zonnepanelen installatie met micro-omvormers is het meest flexibel wat betreft een toekomstige uitbreiding. Verder hebben micro-omvormers een levensduur van 25 jaar, dus tussentijds vervangen is niet nodig. Enphase is de bekendste leverancier van micro-omvormers (zie hier alle achtergrond info op Tweakers).
Samenvatting van verschillende omvormers
De volgende video geeft super duidelijk het verschil weer tussen de verschillende soorten omvormers die je hebt.
Kortom de keuze voor welk type omvormer je gaat is wat mij betreft belangrijker de keuze voor de zonnepanelen. Neem hier dus de tijd voor zodat je later geen spijt krijgt.
Ontwikkeling van de stroomprijs
Het kan je niet zijn zijn ontgaan. De energieprijzen zijn gestegen tot recordhoogtes. De reden voor deze flinke stijging van de energie wordt veroorzaakt door diverse ontwikkelingen op politiek en economisch gebied. Dit zijn de belangrijkste oorzaken:
- COVID-19; COVID-19 heeft gezorgd voor wereldwijde tekorten aan grondstoffen / materialen / elektronica chips
- Oorlog tussen Rusland en Oekraïne; Op 24 februari 2022 is er oorlog uitgebroken tussen Rusland en Oekraïne. De plannen voor de extra gastoevoer via de Nord Stream 2 pijpleiding zijn stopgezet. Hierdoor zijn de plannen voor de extra gastoevoer via de Nord Stream 2 pijpleiding tussen Rusland en Duitsland stopgezet. Nederland is deels afhankelijk van Russisch gas
- Stopzetten gaswinning Groningen; De Nederlandse overheid heeft afgesproken om de gaswinning vanuit Groningen af te bouwen en stop te zetten
- Minder gasvoorraad; Verder is de Nederlandse gasvoorraad minder gevuld dan normaal, rond de 47%. Het maximale tempo waarop dit kan worden aangevuld is 6% per week. Gazprom levert minder gas dan verwacht, waardoor het aanvullen van de Nederlandse gasvoorraad vertraging kan oplopen. Dit kan dan weer gevolgen hebben voor komende winter
Momenteel is de stroomprijs gemiddeld €0,517 per kWh. Dit tarief is inclusief energiebelasting, ODE en 9% BTW. In januari 2021 was dit nog gemiddeld €0,2407 per kWh.
Bron: Overstappen.nl
Natuurlijk voelen alle huishoudens de flink gestegen energieprijzen direct in hun portemonnee. Aan de andere kant maken de huidige hoge stroomprijzen een investering in zonnepanelen alleen nog maar aantrekkelijker (en de terugverdientijd korter?).
Afsluiten modelcontract
Heb je momenteel geen energiecontract of wil je overstappen van energieleverancier, dan krijg je een zogenaamd modelcontract aangeboden. Het modelcontract is bij elke energieleverancier min of meer gelijk. Hieronder de energietarieven van het Oxxio modelcontract dat augustus ’22 aangeboden werd.
Zoals je kan zien is is de prijs van stroom per kWh voor een enkele meter maar liefst €0,96! Dat is echt een extreem hoge stroomprijs. Dan kijk ik nog niet eens naar de prijs van gas. De gasprijs is €4,63 per m3. Ook dit is een veel hogere prijs dan de meeste mensen nu betalen.
Het vervelende is nog dat je niet kan overstappen naar een andere energieleverancier met “normale” prijzen van gas en stroom. Dus blijf zitten waar je zit en voorkom dat je ergens een zogenaamd “modelcontract” moet gaan afsluiten. Dat is namelijk een erg dure grap (en dat is geen grap ?).
Gemiddeld verbruik per huishouden
Hoeveel zonnepanelen heb je dan nodig om je eigen gebruik helemaal op te wekken mbv zonnepanelen? Het aantal zonnepanelen dat je nodig hebt hangt af van het verbruik dat je hebt. Gemiddeld verbruikt een huishouden in Nederland het volgende aan stroom per jaar:
| Aantal personen in huishouden | Gemiddeld verbruik per jaar in kWh |
|---|---|
| 1 | 1.800 |
| 2 | 2.500 |
| 3 | 3.500 |
| 4 | 4.500 |
| 5 of meer | 5.100 |
Dus voor een één persoonshouden kan je met een aantal zonnepanelen al je eigen verbruik opwekken. Voor een wat groter huishouden zal je toch minimaal 10 of meer zonnepanelen moeten laten plaatsen.
Terugverdientijd van zonnepanelen in 2022
Laten we voor het bepalen van de terugverdientijd uitgaan van een huishouden van 4 personen van 4.500 kWh aan stroom verbruikt per jaar. Midden 2022 kan je voor een netto investering van pak ‘m beet €6.000 zo’n 12 zonnepanelen kopen met 400 Wp vermogen per paneel.
Uit de volgende berekening blijkt dat je hier net geen 4.500 kWh per jaar aan stroom met opwekt. Zie hieronder de berekening die ik heb uitgevoerd op zonnepanelen.nl.
Dit zou dus net genoeg moeten zijn voor een 4-persoons huishouden om het jaarlijkse stroomverbruik mee af te dekken. Vervolgens kan je de stroomprijs invullen die jij op dit moment betaalt om zo je rendement én de terugverdientijd te berekenen.
Rendement en terugverdientijd
Standaard rekenen installateurs nog steeds de terugverdientijd van zonnepanelen uit met een stroomprijs van €0,28 per kWh. Echter dit is een stroomprijs die de meeste mensen (helaas) niet meer betalen. De hoogste stroomprijs die ik meegenomen heb is €1,00 per kWh. Dat is namelijk op dit moment de stroomprijs als je een “modelcontract” afsluit.
| Opbrengst p/j | Stroomprijs | Besparing per jaar | Rendement | Terugverdientijd |
| 4.492 kWh | €0,28 per kWh | €1.321 | 22,01% | 4,5 jaar |
| 4.492 kWh | €0,40 per kWh | €1.888 | 31,45% | 3,2 jaar |
| 4.492 kWh | €0,50 per kWh | €2.360 | 39,31% | 2,5 jaar |
| 4.492 kWh | €0,60 per kWh | €2.832 | 47,17% | 2,1 jaar |
| 4.492 kWh | €0,70 per kWh | €3.304 | 55,04% | 1,8 jaar |
| 4.492 kWh | €0,80 per kWh | €3.776 | 62,90% | 1,6 jaar |
| 4.492 kWh | €0,90 per kWh | €4.248 | 70,76% | 1,4 jaar |
| 4.492 kWh | €1,00 per kWh | €4.720 | 78,62% | 1,3 jaar |
Zoals je in de bovenstaande tabel kunt zien ligt de terugverdientijd van zonnepanelen in 2022 tussen de 4,5 jaar (bij een stroomprijs van 28 cent per kWh) en 1,3 jaar (bij een stroomprijs van €1,00 per kWh).
Tot 2025 kan je nog volledig je eigen gebruik wegstrepen (ofwel salderen) door gebruik te maken van de salderingsregeling. Vanaf 2025 gaat de salderingsregeling afgebouwd worden. In 2031 kan je niet meer salderen. Echter als je nu zonnepanelen neemt dan heb je ze al bijna terugverdiend tegen de tijd dat je minder kan salderen.
Checklijst voor plaatsen zonnepanelen
Wil jij nu toch ook zonnepanelen gaan laten plaatsen? Hieronder een simpele checklijst van de belangrijkste stappen die je moet zetten:
- Begin zo snel mogelijk met je aanvraag; Eigenlijk alle installateurs van zonnepanelen hebben te maken met leveringsproblemen van zonnepanelen / omvormers. Daarnaast is er een groot tekort aan monteurs die zonnepanelen kunnen plaatsen. Houd er rekening mee dat het bij veel installateurs 4 tot wel 6 maanden kan duren voordat de zonnepanelen op je dak liggen
- Aanvragen verzwaring van je hoofdaansluiting; Ben je van plan om een grotere installatie (>15 zonnepanelen) te laten plaatsen en heb je nog een 1 fase hoofdaansluiting? Dan is het verstandig om zo snel mogelijk bij je netbeheerder een verzwaring aan te vragen. De netbeheerders hebben een tekort aan slimme 3 fasen meters, dus ook hier moet je op tijd bij zijn
- Omzetten energiecontract; Ben je ondernemer en heb je al een BTW nummer? Dan is het voor de BTW teruggaaf van de zonnepanelen makkelijk / verstandig om het energiecontract op de naam van je partner te zetten (als die geen ondernemer is)
- Heb geduld, heel veel geduld; Je zal merken dat je heel veel geduld moet hebben. Alles duurt lang en gaat moeizaam. Dus begin zo vroeg mogelijk met aanvragen en heb geduld…
Meer kan ik er niet van maken. O ja had ik al gezegd dat je heel veel geduld moet hebben ?? De terugverdientijd van zonnepanelen is zo gunstig dat het simpelweg het wachten waard is.
Eindoordeel
Zoals je inmiddels misschien wel door hebt ben ik een grote fan van zonnepanelen. Het is wat mij betreft simpelweg een investering die je moet doen. Met een terugverdientijd van zonnepanelen van tussen de 2 en 5 jaar ga je nagenoeg geen betere investering vinden.
Daarnaast maakt het je een stukje minder afhankelijk van de energieleveranciers. Dat lijkt me altijd een goed streven. Hierdoor voorkom je dat je energierekening opeens flink omhoog gaat door onverwachte situaties.
Als ik eerlijk ben vind ik zonnepanelen esthetisch niet mooi op je dak. Echter anno 2022 kan dat niet meer een argument zijn om geen zonnepanelen te nemen. We moeten met z’n allen meewerken aan de energietransitie! Alle beetjes helpen, dus als je nog een “kaal dak” hebt dan is het zeker aan te raden om een aantal installateurs langs te laten komen voor een adviesgesprek en een offerte.
Heb jij in 2022 zonnepanelen aangeschaft? Van welke terugverdientijd ben jij uitgegaan voor je zonnepanelen? Graag hoor ik van je in de comments ?.
Wil jij weet hoe je in totaal €4.000 op je jaarlijkse energierekening kan besparen? Hoe je dit kan realiseren kan je lezen in de blog post “Hoge energieprijzen en toch besparen?“.