Als je valt voor leefstijlinflatie ga je nooit financieel onafhankelijk worden.
Veel mensen willen graag financieel onafhankelijk worden. Zoek maar eens op google op de term “financieel onafhankelijk worden” en er verschijnen maar liefst 2.060.000 resultaten! Dat is een aantal wat niet te bevatten is. Dus je kunt gerust stellen dat “financieel onafhankelijk worden” een populaire zoekterm is ?.
Eén van de belangrijkste valkuilen die je absoluut moet voorkomen als je financieel onafhankelijk wilt worden is “leefstijlinflatie” (of is het levensstijlinflatie ❓). Trap je in de valkuil van “leefstijlinflatie” dan blijf je je hele leven simpelweg achter de feiten aan lopen.
In deze blog post ga ik het volgende behandelen:
Inhoudsopgave
Wil je liever de video bekijken?
Wil je liever de video bekijken dan de blog post lezen? Hieronder de link naar de video:
Wat is leefstijlinflatie?
Leefstijlinflatie houdt simpelweg in dat je meer gaat uitgeven naarmate je meer gaat verdienen. Leefstijlinflatie zorgt er vervolgens voor dat je van salaris tot salaris leeft. Als je salaris op is dan blijft er vaak zelfs nog een stukje van de maand over ?.
De reden ?? Je inkomen groeit, je uitgaven groeien mee, maar nooit je spaargeld of inleg voor beleggen. Onder aan de streep houdt je net zo weinig over en blijf je dus gewoon arm (ondanks je hoge inkomen). In nu.nl een mooi achtergrond artikel over hoe mensen met een inkomen van €100.000 per jaar met moeite kunnen rondkomen (zie link).
Dat klinkt wellicht herkenbaar en ik moet toegeven dat ik me er zelf ook bepaalde fasen van mijn leven schuldig aan gemaakt heb. Het is vaak heel ontnuchterend om echt terug te gaan naar de basis om te ondervinden wat écht belangrijk is in het leven. Vaak merk je dan ook dat je eigenlijk helemaal niet veel nodig hebt om gelukkig te zijn.
Geluk zit ‘m namelijk niet in een mooi groot huis, dure spullen of een mooie auto (zie ook de volgende blog post). Wellicht is dit een open deur intrappen, dat doe ik toch graag ?.
Leefstijlinflatie in de praktijk
Leefstijlinflatie is een veelvoorkomend probleem dat eigenlijk in alle Westerse landen voorkomt. Volgens onderzoek heeft 78% van de Amerikanen het gevoel dat ze van salaris naar salaris leven (en dat geldt zelfs voor mensen die meer dan $100.000 per jaar verdienen!).
Volgens dit onderzoek leeft ruim een derde van de Nederlandse werknemers van loonstrook naar loonstrook. Dit onderzoek gaf al aan dat de gevolgen van COVID-19 niet in dit onderzoek zaten en ook de huidige hoge inflatie zit hier niet in verwerkt. Kortom het is mijn verwachting dat dit percentage inmiddels veel hoger ligt.
Hieronder een overzicht van hoe leefstijlinflatie bij de “gemiddelde Nederlander” langzaam maar zeker zijn of haar leven overneemt.
Student (18 – 25 jaar)
Als student woon je nog thuis bij je ouders of, als je geluk hebt en een kamer kan vinden, ergens op kamers. Het studentenleven is duur, maar je hebt meerdere bijbaantjes, je leent wat geld bij het DUO en in noodgevallen kunnen je ouders bijspringen. Je moet continu keuzes maken in je uitgaven. Erg breed had je het niet, sparen lukt uiteraard niet, maar het lukt je wel. Je kan trots op jezelf zijn ?.
Young professional (25 – 30 jaar)
Na je afstuderen begin je als “young professional” natuurlijk super ambitieus aan je eerste “echte baan”. Opeens stroomt het geld binnen! Dus je neemt het er ook lekker van. Je hebt hier lang voor moeten studeren en mag nu ook eindelijk wel eens lekker genieten van de vruchten die je plukt van je opofferingen.
Vaak ga je rond je 25ste ook je eerste eigen huis huren. Aangezien je flink wat verdient kan je nu ook die hoge huur opeens betalen. Daar komen dan ook nog de energiekosten bij die niet misselijk zijn ?. Maar goed je kan ook niet op die studentenkamer blijven wonen.
Dus daar woon je in een (eigenlijk) te dure huurwoning met hoge energiekosten. Eindelijk kan je je tweedehands fiets omruilen voor een elektrische fiets en je eerste eigen (tweedehands) auto kopen. Helaas houdt je eind van de maand niks over om te sparen of beleggen, maar dat kan later ook altijd nog ?.
Mid-career professional (30 – 40 jaar)
In deze fase van het leven komen er vaak kinderen en ga je samen wonen ?. De volgende logische stap is natuurlijk dat je dan je eerste eigen eengezinswoning gaat kopen. Lekker de “dure huurwoning” achter je laten en samen een grote woning kopen met het maximale hypotheekbedrag die je op beide salarissen kan krijgen.
Je krijgt zoveel meer m2 woonoppervlakte en omdat je beide niet meer de huur hoeven te betalen kost het je per saldo nog minder ook. Verder heb je misschien hoge maandlasten, maar een groot gedeelte is toch aflossing dus wat maakt het uit.
Kinderen zijn duur
Dat weet iedereen. Toch wil je niet beknibbelen op uitgaven voor je kinderen. Dus een nieuwe kinderkamer, nieuwe modieuze buggy, nieuwe Maxi-Cosi en uiteraard meer nieuwe rompertjes / kleding dan nodig maar dat is zo leuk en schattig. Het kan niet op. Kost een boel geld, maar voor je kinderen heb je dat graag over ?. Jij wilt toch niet die vader of moeder zijn die een beetje zuur gaat lopen besparen op de uitgaven voor je kinderen?
Voor het vervoer heb je natuurlijk een nieuwe elektrische bakfiets nodig. Die oude tweedehands auto kan je nu ook wegdoen omdat je een leuke nieuwe leaseauto van de zaak “krijgt”. Dat is veel veiliger dan die oude auto en op veiligheid moet je nooit besparen. Uiteraard moet je wel de bijtelling betalen, maar je rijdt nu wel in een strakke middenklasse (stationwagen dat is namelijk zo handig met de kinderen).
Naast je leaseauto moet er natuurlijk ook een tweede auto komen. Het kan zomaar gebeuren dat je kinderen naar de sport gebracht moeten worden en het regent. Als de leaseauto er niet is wil je niet met de kinderen in de regen naar de sport fietsen. Niet zo gek toch?
Eind van de maand lukt het uiteraard niet meer om nog te sparen of beleggen, maar dat kan later ook altijd nog ?.
Senior-career professional (40 – 50 jaar)
Inmiddels ben je aangekomen op de top van je carrière. Althans als je ambitieus bent zou je rond deze leeftijdscategorie (in de buurt) moeten zijn waar je wilt komen. Je salaris is in ieder geval flink gestegen sinds je bent begonnen met werken. Daarnaast ben je nog een paar keer van baan veranderd, wat je salaris verder heeft laten stijgen.
Als je kinderen hebt dan zijn je kinderen inmiddels vaak tieners geworden. Aangezien je kinderen nu naar de middelbare school gaan zijn nemen de kosten hiervoor ook toe. Denk aan een hogere ouderbijdrage, laptop voor school, boeken, geld voor schoolreisjes, vervoer naar en van school, sport, kleedgeld, etc. De teller lijkt nooit te stoppen…
Op naar die 2 onder 1 kap of vrijstaande woning
Dit is ook de fase in het leven dat mensen vaak groter gaan wonen (je hebt immers één of twee tieners thuis). Een leuke 2 onder 1 kap of als het even kan een vrijstaande woning ?. Met je hogere inkomen en waarschijnlijk ook het hogere inkomen van je partner kan je een veel hogere hypotheek krijgen. Verder heb je wat overwaarde in je huidige huis zitten, dus dat gaat helemaal goed komen. Je zou wel gek zijn om dit niet te doen.
Voor je nieuwe 2 onder 1 kap of vrijstaande woning moet je wel weer een maximale hypotheek aangaan, dus je maandlasten gaan flink omhoog. Echter je krijgt er ook zoveel meer m2 voor, je kan nu eindelijk die tweede badkamer krijgen en je hebt een flink grotere tuin. Ook lekker voor jullie hond ?, dan heeft die ook lekker de ruimte.
Voordeel is verder dat je nu ook je eigen oplaadpaal ? bij je oprit kan plaatsen (lekker bezig hoor ?). Je kan nu dus ook eindelijk een eigen elektrische auto (Tesla of Polestar) kopen of leasen. Kost wat maar opladen op je eigen oprit is wel heel lekker.
Je woont heerlijk, maar houdt aan het eind van de maand geen geld over om te sparen of beleggen. Niet zo gek toch? Dit simpelweg een dure fase in je leven. Sparen of beleggen dat kan later ook altijd nog ?.
Principle-career professional (50 – 60 jaar)
Inmiddels zit je op je top van je inkomen / salaris. Dat geldt ook voor je partner. Nu is de fase aangebroken dat je kinderen wellicht zelf gaan studeren. Die tijd kan je zelf ook nog goed herinneren. Prachtige tijd, maar wel een dure tijd. Dat weet iedereen met studerende kinderen.
Jij had het geluk dat je ouders je financieel wat geholpen hadden en dat ga jij natuurlijk nu ook doen. Wellicht kan je wel een appartement kopen voor de verhuur en je zoon of dochter hier (tegen een beperkte vergoeding) een kamer in aanbieden? Kost wel wat maar je hebt toch voldoende overwaarde in je eigen woning opgebouwd.
Daarnaast zit je er ook aan te denken om een vakantiewoning te kopen in het buitenland. Niet voor de verhuur, maar lekker voor jezelf, vrienden en familie. Ook hier kan je natuurlijk weer (deels) gebruik maken van de overwaarde van je eigen woning (zie link). Hierdoor gaan je maandlasten wel flink omhoog, maar zo’n eigen vakantiewoning is wel heel lekker ?️.
Dus ondanks dat je nu een maximaal inkomen hebt en je partner ook, heb je minder te besteden dan een aantal jaar geleden. Kortom sparen of beleggen lukt niet, maar dat kan altijd later nog ?.
Pensioengerechtigde leeftijd (60 – 70 jaar)
Je kinderen zijn inmiddels afgestudeerd en (met een beetje mazzel) het huis uit. Eigenlijk vind je het zelf dit wel een mooi moment om minder te gaan werken, maar shit dat kan helemaal niet ?. Je maandlasten zijn nog steeds super hoog door de overwaarde die je hebt opgenomen en verder heb je geen financieel buffer opgebouwd om eerder te kunnen stoppen met werken.
Dus er zit niet veel anders op dan maar gewoon door te gaan met werken. Je wilt namelijk ook niet kleiner gaan wonen of je vakantiehuisje in Portugal moeten verkopen. Twee auto’s is ook heel handig, dus die houd je liever ook. Het leven is simpelweg te duur om nu te kunnen stoppen met werken. Gelukkig ben je nog redelijk vitaal en werk je gewoon volle bak door.
Sparen of beleggen lukt niet, maar dat kan altijd nog ?. Je leeft immers maar één keer!
Bejaarden (70 – 100 jaar)
En voor je het weet heb je de AOW leeftijd bereikt en is “eerder stoppen” met werken helemaal niet meer aan de orde. Je hebt namelijk inmiddels de “bejaarden leeftijd” bereikt. Gelukkig worden we tegenwoordig steeds ouder en blijven we langer gezond. Het kan dus zomaar zo zijn dat je nog een aantal goede jaren in het vooruitzicht hebt.
Dus als je geluk hebt kan je nog een aantal jaren van je AOW en je pensioen genieten. Natuurlijk niks mis mee, maar als je terugkijkt op je leven heb je constant achter de feiten aangelopen. Zoals een hond die achter zijn eigen staart aan rent.
Toch zonde wat als je niet gevallen was voor leefstijlinflatie had je zo’n 20 jaar eerder van het leven kunnen genieten ?.
Het risico van leefstijlinflatie
Je kan natuurlijk zeggen je leeft maar één keer. Je moet in het nú leven en leuke dingen niet uitstellen. En daar ben ik het helemaal mee eens! Echter “in het nú leven” en “leuke dingen doen” staat wat mij betreft niet gelijk aan je geld aan allemaal onzinnige dingen uitgeven die je helemaal niet nodig hebt. Het is belangrijk je te realiseren dat het upgraden van je levensstijl je geluk voor ongeveer een maand verhoogt. Daarna gaat je geluk weer terug naar wat het was.
Sterker nog leefstijlinflatie kan ook negatief uitpakken. Dit komt omdat leefstijlinflatie er vaak toe leidt dat mensen meer geld uitgeven dan ze daadwerkelijk hebben. Hierdoor gaan mensen spullen op afbetaling kopen, een “private leaseauto” nemen en komen hierdoor ongemerkt in de schulden te zitten. Op deze manier kan je in een negatieve spiraal komen. Dit is iets wat je koste wat het kost moet voorkomen.
Gevolg van leefstijlinflatie
Het belangrijkste gevolg van leefstijlinflatie is dat je vast komt te zitten in de zogenaamde “rat race”. Elke maand, elk jaar is er weer een excuus waarom je niet geld opzij kan leggen voor later.
Zolang je vast zit in deze “rat race” heb je eigenlijk geen controle over het verdere verloop van je eigen leven. In plaats van dat jij bepaalt hoe je je leven invult, bepaalt de “rat race” dat voor je. Er is geen alternatief behalve naar je werk gaan en je salaris elke maand op je rekening gestort krijgen. Eind van de maand is al je geld op en dan wacht jij alweer op je volgende salaris ?.
Ik weet dat er veel mensen in Nederland zijn die zo hun leven moeten leiden. Toch is het wat mij betreft te makkelijk om je te verschuilen achter omstandigheden waar je niks aan kunt doen. Er zijn namelijk genoeg (kleine) dingen die jij wél kan doen die je langzaam maar zeker uit de “rate race” gaan halen en je controle geven over je leven.
Hoe leefstijlinflatie voorkomen?
Wat ik zelf een heel mooi boek vind als het gaat om “leefstijlinflatie” in het boek “The Psychology of Money” van Morgan Housel. Dit boek houdt je een spiegel voor en laat je zien wat voor gekke dingen mensen doen voor geld en andersom. Heel verhelderend. “The Psychology of Money” zet je echt aan het denken (ook over leefstijlinflatie).
In dit boek staan ook een aantal goede tips over hoe je leefstijlinflatie kan voorkomen. Hier mijn beste tips. Doe er je voordeel mee ?.
Tip #1: Overzicht van inkomsten en uitgaven
Leefstijlinflatie voorkomen begint met de basis en dat is een goed overzicht van je inkomsten en al je uitgaven. Het zal je verbazen hoeveel mensen geen idee hebben van waar ze eigenlijk al hun geld aan uitgeven. Vaak hoor je mensen dingen zeggen zoals “het geld vliegt eruit” of “ik weet niet waar al het geld gebleven is?“
Het klinkt misschien hard, maar JIJ bent zelf de oorzaak dat je geld zo snel op raakt. Natuurlijk zijn er heel veel essentiële uitgaven die je simpelweg elke maand hebt zoals: huur / hypotheek, energiekosten, sporten en boodschappen. Echter daarnaast hebben mensen vaak nog heel wat “verborgen uitgaven”. Denk aan kleding & schoenen kopen die je niet nodig hebt, lunch buiten de deur, “coffee on the go”, abonnementen die je niet gebruikt, te dure kadootjes kopen, leuke bloemen voor thuis, etc. Hier zit je grote winst!
Aan de hand van een goed overzicht van jouw inkomsten en uitgaven kan je vervolgens een budget maken. Als je al deze uitgaven op een rijtje hebt zal je snel zien dat je toch wel in staat moet zijn om elke maand geld apart te zetten. Het is gewoon een kwestie van de juiste keuzes maken en discipline ?.
Tip #2: Betaal jezelf eerst
Nu weet je aan de hand van je budget hoeveel geld je elke maand apart kan zetten om te gaan sparen of beleggen. Met de “betaal jezelf eerst methode” ga je letterlijk jezelf als eerste het bedrag uitbetalen en dat bedrag vervolgens apart zetten (zodat je het niet kan uitgeven).
Bij de meeste banken of brokers kan je een automatische spaaropdracht instellen. Hiermee geef je de bank de opdracht automatisch elke maand een bedrag over te schrijven naar je spaar- of beleggingsrekening. De beste timing voor deze automatische spaaropdracht is net nadat je salaris is gestort.
Als je dit hebt opgezet ga je vanaf nu elke maand een vast bedrag apart zetten. Dit is de eerste kleine (maar heel belangrijke) stap om uit de “rat race” te komen. Goed bezig!
Tip #3: Leef beneden je stand
Leef beneden je stand of in het Engels “life below your means” is de volgende belangrijke tip als het gaat om het voorkomen van levensstijlinflatie. Beneden je stand leven houdt in dat je niet meer mag uitgeven dan je verdient.
Hierdoor kan je mogelijk het bedrag dat je elke maand opzij zet verhogen. Als dat lukt gaat het bedrag dat je elke maand opzij kan zetten omhoog! Zorg er dan ook voor dat je het bedrag dat je automatisch opzij zet hiervoor aanpast.
Tip #4: Meer inkomsten? Zet dan meer apart!
Ga je meer verdienen? Zet het extra verdiende geld ook gelijk op een aparte spaarrekening (zie tip #2). Ga dus niet meer uitgeven, maar juist meer sparen.
Krijg je vakantiegeld? Een 13de maand? Winstdeling? Bonus? Schenking? Weersta de verleiding en maak het niet gelijk op, maar zet het apart. Dit is namelijk een perfecte manier om op een snelle manier je spaargeld of inleg voor beleggen flink te vergroten! Nu gaat het ontsnappen aan de “rat race” nog sneller ???.
Tip #5: Zet je geld aan het werk
Met tip #1 tot en met #4 ben je inmiddels in staat om elke maand een mooi bedrag opzij te zetten. Het is uiteraard hartstikke goed als je de discipline hebt ontwikkeld om elke maand geld apart te zetten. Echter met alleen maar sparen is het heel moeilijk om ook daadwerkelijk uit de “rat race” te ontsnappen. Geld op een spaarrekening wordt alleen maar minder waard. De inflatie is hoog en de spaarrente ligt rond de 0% ?.
Bouw je geen pensioen op bij je werkgever om werk je als zelfstandige? Dan kan je belastingvrij sparen of beleggen voor je pensioen tot een bedrag van maximaal je jaarruimte. Zie de volgende link hou jij kan berekenen hoe hoog je jaarruimte is. In de blog post “Waarom pensioenbeleggen zo interessant is” lees alle voordelen.
Bouw je al wel pensioen op via je werkgever? Dan kan je zelf naast je pensioen dit geld bijvoorbeeld maandelijks investeren in een ETF die een wereldwijde index volgt. DEGIRO is een broker waar je tegen lage kosten ETF’s kan kopen. Vallen de ETF’s in de kernselectie van DEGIRO? Dan kan je zelfs één per per maand deze ETF’s gratis aankopen.
Tip #6: Wees tevreden met het huis waar je woont
Nu leg je elke maand geld opzij dat je vervolgens voor jezelf aan het werk zet. Nu is het zaak om bescheiden en tevreden te zijn met wat je hebt.
Het huis waarin je woont staat er om bekend dat het onderhevig is aan leefstijlinflatie (en dat is een dure grap!) Het is namelijk “gebruikelijk” dat naarmate je meer gaat verdienen je steeds gaat verhuizen naar een groter (en dus duurder) huis. Met een hoger inkomen kan je een namelijk hogere hypotheek krijgen bij de bank. Dus dan is het “logisch” dat je hier ook gebruik van maakt en dus een groter huis koopt.
Echter besef je wel dat je niet verplicht bent om een maximale hypotheek te nemen ?. Een hogere hypotheek is simpelweg een hogere schuld aan de bank, die jij maandelijks voelt in de vorm van hogere maandlasten (rente en aflossing).
Woning van Warren Buffett
Een mooi voorbeeld van hoe het ook kan is Warren Buffett. Warren Buffett is één van de rijkste mensen ter wereld, maar hij woont nog steeds in dezelfde middenklasse woning die hij in 1958 kocht.
Kortom woon je prettig in een leuke buurt? Blijf daar dan lekker wonen en voorkom dat je constant op maximale woonlasten zit doordat je altijd weer een maximale hypotheek neemt voor een groter huis.
Tip #7: Trek je niks aan van anderen
Dan de laatste algemene tip die van toepassing op een heleboel zaken en dat is dat je je niks moet aantrekken van anderen. Als je buurman een mooie nieuwe auto koopt hoef jij dat niet ook te doen. Als vrienden van je een paard kopen voor hun dochter (of zoon) dan hoef jij dat niet ook te doen.
Gebruik je eigen gezonde verstand als het gaat om geld uitgeven. Laat je vooral niet gek maken voor mensen die je bescheiden levensstijl belachelijk maken. Jij weet dat je hierdoor op termijn uit de “rat race” kan passen en daardoor je eigen leven vorm kan geven ?.
Eindoordeel
Het grote gevaar van leefstijlinflatie is dat het een “fenomeen” is dat je ongemerkt kan overkomen. Hopelijk heeft deze blog post je hiervan bewust gemaakt en kan je voorkomen dat je hiervoor valt. Het leven is namelijk zo voorbij en voor je het weet ben je te oud om jong met pensioen te gaan ?. Zorg er vooral voor dat jij het leven kan leiden dan jij wilt!
Er is helemaal niks mis met werken als jij dat een zinvolle invulling van je leven vindt. Je werk zal je echter veel meer voldoening geven als je niet hoeft te werken maar mag werken.
Heb jij een mooi voorbeeld van leefstijlinflatie uit je eigen leven dat je wellicht met mij wilt delen? Graag hoor ik van je wat het is, zodat anderen hier ook hun voordeel mee kunnen doen! ? Je reactie kan je achter laten in de comments ?