Hoe je vermogen beschermen tegen inflatie?

Hoe kan je nu het beste je vermogen beschermen tegen inflatie?

Veel mensen hebben nog nooit een hoge inflatie meegemaakt aangezien de inflatie al jaren rond de 2% schommelt. Echter steeds vaker hoor je in de media dat de inflatie gaat oplopen en eind 2021 is dat ook inderdaad gebeurd.

Dus wat is de impact van een hoge inflatie op je persoonlijke financiën? En eigenlijk nog belangrijker hoe kun je je inkomen en opgebouwde vermogen beschermen tegen inflatie?

In deze blog post ga ik het volgende behandelen:

Liever de video bekijken?

Wil je liever de video bekijken dan de blog post lezen? Hieronder de link naar de video:

De basics over inflatie

Voordat we gaan kijken naar wat je kan doen om je vermogen te beschermen tegen een hoge inflatie eerst even de “basics” over inflatie.

Zelf moet ik bij het horen van het woord “inflatie” altijd terugdenken aan mijn economie lessen op de middelbare school. Tijdens de economie lessen werd je geleerd dat inflatie is een belangrijk gegeven voor de economie en de stabiliteit van de economie.

Inflatie raakt iedereen, of je nu jong of oud bent. Kortom een mooi onderwerp om een uitgebreide blog post over te maken!

Wat is inflatie?

Laten we zoals altijd beginnen met het begin. Wat is de definitie van inflatie? Volgens de Europese Centrale Bank, de ECB, is inflatie als volgt gedefinieerd:

“Inflatie is een algemene stijging van de prijzen van goederen en diensten; dat betekent dat je vandaag minder kunt kopen voor 1 euro dan gisteren.”

Bron: ECB

Met andere woorden: door inflatie wordt een bepaalde munteenheid in de loop van de tijd minder waard.

Gevolgen van inflatie

Waarom is de gestegen inflatie zo’n “hot topic“? Hoge inflatie heeft de volgende gevolgen:

• Geldontwaarding; Door inflatie stijgen de prijzen met producten. Door de stijging van het prijspeil kun je steeds minder kopen van hetzelfde bedrag
• Vermindering van koopkracht; Doordat de prijzen van producten stijgen, kan je minder kopen met hetzelfde salaris
• Verslechtering van internationale concurrentiepositie; Door inflatie stijgen de prijzen van goederen in een land en verslechtert dus de Internationale concurrentiepositie. Door de stijging van de prijzen in het land wordt het voor bedrijven steeds moeilijker om te concurreren met bedrijven in andere landen

Risico van inflatie

De bovenstaande gevolgen kunnen leiden tot de zogenaamde “loon-prijsspiraal“. Door de inflatie stijgen de prijzen van producten, werknemers (vakbonden) eisen meer loon en bedrijven verhogen weer hun prijzen om de hogere lonen te compenseren. Het voorkomen van de “loon-prijsspiraal” is iets wat de overheid absoluut probeert te voorkomen.

Wat is deflatie?

Het tegenovergestelde van inflatie is deflatie. Dus bij deflatie wordt het geld juist meer waard waardoor de koopkracht toeneemt. Je kan bij deflatie elke dag dus een klein beetje meer boodschappen kopen voor hetzelfde geld. Deflatie komt in Nederland weinig voor, maar heeft zeker een aantal keer plaatsgevonden.

Risico van deflatie

Aangezien deflatie slechts zelden voorkomt wil ik me in deze blog post beperken tot alleen het risico van inflatie en hoe je je vermogen kunt beschermen tegen inflatie. Toch is het goed om te weten wat het risico is van deflatie. Het klinkt namelijk helemaal niet als iets vervelends als producten steeds goedkoper worden en je koopkracht steeds verder toeneemt. Niet dan?

Het risico van deflatie is met name psychologisch. Bij deflatie daalt het algemene prijspeil. Als je morgen een product voor een lagere prijs kan kopen dan je dat vandaag kunt doen zal je waarschijnlijk je aankoop uitstellen. Als er teveel deflatie is kan de economie simpelweg stil komen te vallen, doordat consumenten hun bestedingen maar blijven uitstellen.

Meer over de gevolgen van deflatie kan je hier lezen.

Verloop van inflatie sinds 1900

Inflatie en ook deflatie bestaan al zo lang er geld gebruikt wordt in de economie. De inflatie in in Nederland was in de twintigste eeuw gemiddeld 3,2% per jaar. Als je kijkt naar hoe het verloop van inflatie en een enkele keer deflatie was in Nederland sinds 1900 dan zie je grote verschillen.

De hoogste inflatie in Nederland was 19,2% in 1918. Niet veel later volgde in 1921 de hoogste deflatie van -13,4%. Daarna zag je rond de tweede wereldoorlog de inflatie stijgen tot rond de 15% en rond de jaren 70 tot 10%.

Volgens het CBS is sinds de invoering van de euro in 1999 de jaarlijkse inflatie gemiddeld 2,3% geweest. Hieronder een overzicht van het verloop van de inflatie in Nederland sinds 1980.

Je ziet dat de inflatie begin jaren ’80 nog boven de 6% uitkwam. Echter vanaf 1983 is de inflatie in Nederland niet meer boven de 5% geweest.

Hoe ontstaat inflatie?

Laten we nu snel doorgaan naar de oorzaken van inflatie. Hoe ontstaat inflatie? Economen denken verschillend over de oorzaken van inflatie. Echter de meest gangbare oorzaak van inflatie is dat er meer geld in de economie komt en daar geen, of onvoldoende productiegroei, tegenover staat.

Dit is precies de situatie waar de overheden wereldwijd sinds de corona crisis mee bezig zijn. Alleen in Nederland zijn de totale verwachte uitgaven van de rijksoverheid aan corona crisismaatregelen in de periode 2020-2022 zo rond de €82 miljard. Dat is natuurlijk een gigantisch bedrag.

Het valt echter in het niet bij hoeveel geld er in de VS in de economie gepompt is als corona steun. In de VS staat de teller op zo’n $1,900 miljard en daar staat geen enkele productiegroei tegenover ?.

Kortom dit moet vroeg of laat zorgen voor meer inflatie. En die tijd lijkt nu aangebroken!

Bepalen van hoogte van inflatie

Hoe wordt de inflatie in de praktijk dan bepaald? De inflatie wordt bepaald aan de hand van de consumenten prijzen index, afgekort beter bekend als de CPI. Het CPI is een samengesteld en gewogen indexcijfer.

In het prijzen dashboard van het CBS wordt elke maand de stijging van 16 prijsindicatoren vergeleken met de gebruikelijke ontwikkeling over de afgelopen elf jaar. De gemiddelde prijsontwikkeling wordt berekend met een prijsindex. De prijsindex wordt vergeleken met die in dezelfde periode in het voorgaande jaar. Prijsindex cijfers worden zowel op maand- als op jaarbasis weergegeven.

De volgende video van het CBS laat in een paar minuten zien hoe het bepalen van de CPI in zijn werk gaat.

Doelstelling van Europese Centrale Bank

Wat is dan de doelstelling voor de inflatie van de Europese Centrale Bank (ECB)? De ECB, en trouwens de meeste andere centrale banken, mikken op een inflatie van gemiddeld zo’n 2%.

Waarom als doel een inflatie van 2% en geen 0%? Een inflatiecijfer van 2% biedt een veiligheidsmarge tegen mogelijke deflatierisico’s. De gebruikelijke instrumenten voor het monetair beleid (bijvoorbeeld wijzigingen in de basisrentetarieven) kunnen deflatie slechts tot op zekere hoogte tegengaan. Dus de ECB willen een klein beetje buffer hebben en mikken daarom op een inflatie van 2%.

Vroeg of laat heeft het voor de centrale bank geen zin om de rente veel verder te verlagen. Bovendien fluctueert de inflatie, zelfs als deze onder controle is, in de loop van de tijd rond een gemiddelde waarde.

Impact van inflatie

Laten we eens kijken naar wie er voordeel en wie er nadeel heeft van inflatie. Als eerste voor wie is een hoge inflatie nadelig?

Wie heeft nadeel van inflatie?

Als je geld minder waard wordt dan hebben de volgende mensen hier nadeel van:

• Spaarders; De spaarrente is nog steeds nagenoeg 0%. Dus als je geld op een spaarrekening hebt staan dan wordt je geld elke dag minder waard. Lees de blog post “Sparen of beleggen?” voor meer achtergrond informatie
• Huurders; De huurprijzen worden jaarlijks geïndexeerd voor de inflatie. Bij een hoge inflatie kan je als huurder dus een flinke huurverhoging tegemoet zien
• Consumenten; Alle consumenten zullen merken dat hun dagelijkse boodschappen steeds duurder worden. Je kan dus minder boodschappen doen met hetzelfde bedrag
• Gepensioneerden; Lang niet alle pensioenen worden jaarlijks geïndexeerd voor de inflatie. Dus zeker mensen die maar een klein aanvullend pensioen hebben zullen hard geraakt worden door een hoge inflatie
• Werkenden; Net als voor gepensioneerden zullen alle werkenden een hoge inflatie voelen. Of je werknemer bent of zelfstandige. Voor beide geldt dat je voor hetzelfde salaris of uurtarief minder kunnen kopen

Zoals je aan deze opsomming kunt zien, raakt een hoge inflatie eigenlijk iedereen. Vandaar ook dat de Centrale Banken streven naar prijsstabiliteit van zo’n 2% inflatie.

Wie heeft voordeel van inflatie?

Voor wie in een hoge inflatie daarentegen juist voordelig? Eigenlijk is het antwoord daarop heel simpel. In de volgende situaties heb je voordeel van een hoge situatie:

• Mensen met schulden; Doordat door de inflatie geld minder waard wordt, betekent dit ook dat je schuld minder waard wordt. Dus als je een persoonlijke lening hebt of een hypotheek dan is een hoge inflatie gunstig.
• Huiseigenaren; Over het algemeen stijgen de huizenprijzen mee met de inflatie. Afgelopen jaren stegen de huizenprijzen zelfs aanzienlijk harder dan de inflatie, maar over de lange termijn zie je dat de huizenprijzen gemiddeld meestijgen met de inflatie
• Vastgoedbeleggers; Als vastgoedbelegger profiteer je mee van de stijgende huizenprijzen die gemiddeld genomen mee stijgen met de inflatie. Daarnaast kan je als vastgoedbelegger jaarlijks de huurprijs indexeren

Hoogste inflatie in 40 jaar

Dan terug naar het hier en nu. De inflatie was november ’21 opgelopen naar 5,2%. Zoals in de bovenstaande grafiek kunt zien, moeten we 40 jaar terug in de tijd gaan naar september 1982 om vergelijkbaar hoge inflatie te vinden.

Volgens de geharmoniseerde index van de consumentenprijzen (HICP) van de Europese Unie bedroeg de inflatie in Nederland over november ’21 zelfs 5,9%! Lees meer over de hoogste inflatie in de laatste 40 jaar in het volgende artikel van de NRC.

Niet alleen in Nederland is de inflatie eind 2021 flink gestegen. Ook in Amerika staat de inflatie eind 2021 op de hoogste waarde in meer dan 30 jaar. Oktober 2021 was de inflatie in Amerika opgelopen naar 6,2%! Zo’n hoge inflatie was in Amerika niet meer voorgekomen sinds 1990. Lees hier meer over in het volgende artikel.

Oorzaken van inflatie

Met name de sterke stijging van de brandstof- en energieprijzen sinds de zomer dragen sterk bij aan de inflatie. Zo was gas in november ’21 ruim 53% duurder dan een jaar eerder, elektriciteit 74,9% en benzine 31,4%. Ook kleding en voedsel werden duurder en droegen daarmee bij aan het hoge prijspeil, aldus het CBS.

De gestegen energieprijzen zijn een goede reden om als huiseigenaar te investeren in energiebesparende maatregelen. Lees hier meer over in de blog posts “Dakisolatie goede investering door korte terugverdientijd” en “Hoge energieprijzen en toch besparen?“.

Verwachting van ontwikkeling van inflatie

Ondanks dat de inflatie eind 2021 tot de hoogste stand in 40 jaar is gestegen in de verwachting dat de inflatie voor 2022 weer zal dalen. De energieprijzen zullen waarschijnlijk stabiliseren zodra de winter voorbij is het Nord Stream 2 project compleet is.

Wat doen tegen inflatie?

Dan het belangrijkste gedeelte van deze blog post! Wat kan je nu doen om je inkomen of opgebouwde vermogen te beschermen tegen inflatie?

Het allerbelangrijkste is dat je je spaargeld zo snel mogelijk aan het werk gaat zetten! Op je spaarrekening krijg je namelijk 0% rente, betaal je wel vermogensbelasting en daarna heb je nog eens te maken met inflatie. Kortom dat is water proberen op te slaan in een vergiet. Dit heeft geen enkele zin.

Dus hoe kan je nu je (spaar)geld aan het werk zetten?

#1 Investeer in edelmetalen

Een beproefde methode om je vermogen te beschermen tegen inflatie is om te investeren in edelmetalen zoals goud of zilver.

Vooral goud is een edelmetaal dat mensen al sinds jaar en dag kopen als beschermingen tegen geldontwaarding. Je ziet ook altijd dat de goudprijs het goed doet bij een hoge inflatie. Hieronder zie je het verloop van de goudprijs vanaf midden jaren ’90 tot en met eind 2021.

Er zijn verschillende platformen waar je kan beleggen in goud. Een bekende speler is het door Willem Middelkoop opgerichte Amsterdam Gold of Gold Republic. Je kan zelfs via DEGIRO beleggen in ETF’s die de goud of zilver prijs volgen.

#2 Beleggen in aandelen

Geld op een spaarrekening levert je 0% rente op. Beleggen in een ETF die een wereldwijde index volgt levert je gemiddeld 7% tot 8% rendement per jaar op.

Zelf ben ik een groot fan van passief beleggen in ETF’s. De kosten zijn laag en je kan laagdrempelig met kleine bedragen (maandelijks) instappen.

Dit is mijn voorkeur om je vermogen te beschermen tegen inflatie. Zelf beleg ik maandelijks via DEGIRO in ETF’s die een wereldwijde index of de S&P 500 index volgen.

Simpel, laagdrempelig en met beperkte risico’s.

#3 Investeren in vastgoed

Een ander beproefde methode om je vermogen te beschermen tegen inflatie is te gaan investeren in vastgoed. Investeren in vastgoed beschermt je vermogen op de volgende manieren tegen inflatie:

1. Waardeontwikkeling; Zoals eerder aangegeven stijgen de huizenprijzen over het algemeen mee met de inflatie. Zit je geld dus (deels) vast in de stenen van een beleggingspand, dan zal de waarde hiervan waarschijnlijk netjes meestijgen met de inflatie
2. Schuldenlast wordt minder; Naast het feit dat de waardeontwikkeling (minimaal) de inflatie volgt heb je ook nog eens het bijkomende voordeel dat je schuldenlast van een verhuurhypotheek door een hoge inflatie steeds minder wordt. Het mes snijdt dus aan twee kanten!
3. Huurprijs indexeren; Het tweede grote voordeel van investeren in vastgoed is dat als je een beleggingspand verhuurd, je jaarlijks de huurprijs kan verhogen met de inflatie (het zogenaamde indexeren). Lees hier meer over in de blog post “Wat is de maximale huurverhoging?“

Vastgoed heeft zich door de eeuwen heen bewezen als een stabiele en uiterst solide investering. Kortom dat is een andere goede mogelijk om je vermogen te beschermen tegen inflatie.

Lees meer over waarom investeren in vastgoed zo interessant is in de blog post “Waarom investeren in vastgoed?“.

Eindoordeel

Voor deze blog post heb ik gebruik gemaakt van de informatie op de site van de ECB en het CBS. Mocht je meer over inflatie (of deflatie) weten dan moet je zeker eens op beide sites kijken.

Inflatie is een belangrijk onderdeel van het economische stelsel. Dus je moet leren leven met inflatie. Belangrijkste is dat je weet hoe je je vermogen kan beschermen tegen inflatie. Er zijn meerdere opties, dus kies de optie waar jij je het beste bij voelt.

Heb jij een andere optie om je vermogen te beschermen tegen inflatie? Laat je reactie achter in de comments om het te delen.

Wil je meer weten over investeren in ETF’s? Lees dan de blog post “Het beste instapmoment om te gaan beleggen?”.