Nieuwe energieprestatie volgens NTA 8800

Wat is de nieuwe energieprestatie volgens NTA 8800 die vanaf 2021 is ingevoerd?

Nederland blijft het land waar eisen, regelgeving en benamingen steeds weer wijzigen. Ook voor het energielabel voor woningen is er vanaf 2021 weer het een en ander veranderd. Zo hoor je bijvoorbeeld de term “NTA 8800” en “BENG eisen” vallen voor nieuwbouwwoningen. Verder lees je een enkele keer over “TOjuli”.

Dus wat is de nieuwe energieprestatie volgens NTA 8800 nu precies? Was zijn deze “BENG eisen” en de “TO-juli eis” voor nieuwbouw? Welke eisen gelden er voor het energielabel voor bestaande woningen? En als laatste belangrijke vraag voor de vastgoedbeleggers; hoe zit het met de huurpunten in het geval je de woning gaat verhuren?

Niet mijn favoriete onderwerp moet ik toegeven, maar het is wel belangrijk om als woningbezitter en vastgoedbelegger te weten wat de regels zijn.

In deze blog post ga ik het volgende behandelen:

Liever de video bekijken?

Wil je liever de video bekijken dan de blog post lezen? Hieronder de link naar de video:

Geschiedenis van het energielabel

Zoals eerder aangegeven verandert er altijd veel in Nederland wat betreft wet- en regelgeving voor woningen. Niet al te lang geleden hadden we daar in Nederland het energielabel voor. Dus laten we eerst eens kijken naar de historie van het energielabel voor woningen.

• 2002; Het ontstaan van het energielabel gaat helemaal terug tot het jaar 2002
• 2008; Vanaf 2008 werd het verplicht om als verkoper en verhuurder een energielabel te hebben. Eigenlijk gebeurde er nog maar weinig mee en werd er ook niet op gecontroleerd
• 2015; Sinds 1 januari 2015 is het bij verkoop of verhuur verplicht om een definitief (geregistreerd) energielabel te overhandigen
• 2021; Vanaf 2021 is het verplicht voor nieuwbouwwoningen om aan de BENG eisen te voldoen. Daarover meer in de blog post!

De geschiedenis van het energielabel en het Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) is mooi weergegeven in de onderstaande infographic.

Voordat we naar het daadwerkelijke onderwerp is het toch goed om nog even kort te kijken naar de bouwregelgeving die gold tot 1 januari 2021.

Hoe zag de bouwregelgeving er tot 1 januari 2021 uit?

In de bouwregelgeving is vastgelegd dat gebouwen moeten voldoen aan bepaalde minimumeisen voor energiezuinigheid. In Nederland werden tot 1 januari 2021 verschillende methoden gebruikt om de energieprestaties van gebouwen te berekenen en weer te geven. Hieronder het verschil tussen nieuwbouw en bestaande bouw:

• Nieuwbouw; Tot 1 januari 2021 werd de EPC (de Energie Prestatie Coëfficiënt) voor nieuwe woningen en utiliteitsgebouwen berekend aan de hand van methode beschreven in NEN 7120. Hierbij geldt dat hoe lager de EPC, hoe energiezuiniger het gebouw
• Bestaande bouw; Tot januari 2021 werd er voor de berekening van het Energie-Index van bestaande woningen voor de verhuur het “Nader Voorschrift” gebruikt (zie link voor meer informatie). Om het energielabel voor bestaande utiliteitsgebouwen te berekenen werd er dan weer gebruik gemaakt van de methode volgens de ISSO 75.3

Erg ingewikkeld allemaal moet ik toegeven… Maar gelukkig is in 2021 alles weer veranderd! Deze verschillende normen zijn namelijk vanaf 1 januari 2021 vervangen door de NTA 8800.

Dus wat is NTA 8800 precies?

Wat is de NTA 8800?

NTA is de afkorting voor Nederlandse Technische Afspraak, afgekort dus NTA. NTA 8800 is vanaf 2021 de bepalingsmethode om de energieprestatie van gebouwen te bepalen. De NTA 8800 is kan je gratis downloaden bij de NEN. Volgens de NTA 8800 is dit het doel:

NTA 8800 heeft als doel een transparante en eenduidige bepalingsmethode te zijn voor de energieprestatie van gebouwen, gebaseerd op de EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) van de EU.

Bron: NTA 8800

Met de bepalingsmethode volgens de NTA 8800 kan onder meer gerekend worden om aan te tonen dat nieuwbouw voldoet aan de eisen voor bijna energie neutrale gebouwen (BENG). Ook de aanvullende eis voor nieuwbouw woningen, de TO-juli eis, kan bepaald worden volgens de NTA 8800. Als je de NTA 8800 bepalingsmethode download zal je opvallen dat het niet even een simpel documentje is… NTA 8800 bestaat namelijk uit 1090 pagina’s! Kortom je doet er goed aan om een Energielabel Expert in te schakelen voor het aanvragen van een nieuw energielabel. De volgende video laat in 1 min 42 sec zien hoe simpel het met de invoering van NTA 8800 is geworden:

Best wel frustrerend dat ik deze video past vond nadat ik een paar weken bezig was geweest deze blog post te maken… Maar beter laat dan nooit en deze video vertelt goed waarom de nieuwe norm NTA 8800 is ingevoerd. Mijn complimenten hiervoor!

Energieprestatie van nieuwbouwwoningen

Het begin hebben we nu gehad. De NTA 8800 is dus de bepalingsmethode voor de energieprestatie van nieuwbouw en bestaande bouw. Verder wordt de NTA 8800 gebruikt voor woningen en utiliteitsbouw.

Laten we nu als eerste kijken naar nieuwbouw.

De Europese regels voor nieuwbouw zijn vertaald in de zogenaamde BENG eisen. BENG is dan weer de afkorting voor Bijna Energie Neutrale Gebouw. Niet echt een sexy afkorting als je het mij vraagt, dus maar goed ook dat er in Nederland weer snel een opvolger voor zal komen… Hoe dan ook voor alle nieuwbouw geldt dat de vergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2021 moeten voldoen aan de eisen voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen (dus aan de BENG eisen). Aan de hand van de bepalingsmethode NTA 8800 wordt er bepaald of je hier aan voldoet.

Aangezien BENG staat dus voor Bijna Energie Neutraal Gebouw, betekent dit dat het energieverbruik van een nieuwbouwwoning richting de nul gaat. In vaktermen zegt men dat de “EPC (Energie Prestatie Coefficient) richting de nul gaat voor woningen die voldoen aan de BENG eisen”.

Energielabel, EPC en BENG nieuwbouwwoningen

Inmiddels zijn er heel wat termen geweest om de energiezuinigheid van een woning aan te geven. Elke nieuwbouwwoning opgeleverd vanaf het jaar 2006 heeft standaard energielabel A. In 2006 was een energielabel A gelijk aan een EPC van 0,8. Ook hier zie je weer dat de wettelijke eisen langzaam maar zeker steeds strenger worden.

Dus in 2011 ging de wettelijke eis bij de bouwaanvraag naar beneden naar een EPC van 0,6. Vanaf 2015 moeten nieuwbouwwoningen minimaal een EPC hebben van 0,4. Met de invoering van BENG gaat de eis voor nieuwbouw dus vanaf 2021 nog verder omlaag naar een EPC waarde van bijna nul (EPC lager dan 0,4).

De onderstaande infograhic laat mooi zien welke eisen er in welk jaar golden. Verder zie je hier goed hoe de EPC zich verhoudt tot het energielabel.

“Nul-op-de-meter” woningen

Voor de video die ik gemaakt heb over het verschil tussen nieuwbouw en bestaande bouw werd ik er terecht op gewezen dat ik zaken door elkaar haalde. In deze video zei ik dat “tegenwoordig de meeste nieuwbouwwoningen als “nul-op-de-meter” woning worden opgeleverd.“

Gelukkig werd ik er (subtiel) door een kijker op gewezen dat dit onzin is… (@Mark, dank dat je me hier op wees!). Nieuwbouwwoningen worden tegenwoordig zonder gasaansluiting opgeleverd, maar dat betekent niet dat deze woningen dan ook “nul-op-de-meter” woningen zijn.

“Nul-op-de-meter” woningen zijn namelijk woningen die nog beter presteren dan woningen die voldoen aan de BENG eisen. “Nul-op-de-meter” woningen verbruiken dus in principe helemaal geen energie meer. Dat is toch wel een mooie ontwikkeling moet ik toegeven!

Hoe gaan de BENG eisen in de praktijk dan in zijn werk?

BENG eisen in de praktijk

Waaruit bestaan de BENG eisen dan precies? In de basis is het heel simpel. De BENG eisen bestaan uit drie indicatoren. Zie hieronder:

• #1 Energiebehoefte; De energiebehoefte wordt BENG-eis 1 genoemd. De eerste indicator is de energiebehoefte van het gebouw in kWh per m² gebruiksoppervlak per jaar
• #2 Primair fossiel energieverbruik; Het primaire fossiele energieverbruik wordt BENG-eis 2 genoemd. Deze indicator is het primaire (fossiele) energiegebruik in kWh per m² gebruiksoppervlak per jaar
• #3 Aandeel hernieuwbare energie; Het aandeel hernieuwbare energie wordt BENG-eis 3 genoemd. Deze indicator is het aandeel hernieuwbare energie en wordt aangegeven in procenten

Laten we deze drie indicatoren nu één voor één kort bekijken.

#1 BENG-eis – Energiebehoefte

Bij BENG-eis 1 gaat het om de buitenschil van de woning. Ofwel hoe goed is de nieuwbouwwoning geïsoleerd, hoe kierdicht is de woning en hoeveel buitenoppervlak heeft de woning. Hoe beter de buitenschil van de woning hoe minder energie er verloren gaat. De mate van isolatie van de buitenschil bepaalt wat de warmtebehoefte is.

Vanaf 1 januari 2021 gelden er de volgende verhoogde Rc-waarden (isolatiewaarden) voor nieuwbouw:

• Rc waarde van 3,7 m².K/W voor de vloer
• Een Rc waarde van 4,7 m².K/W voor de gevel
• En als laatste een Rc waarde van 6,3 m².K/W voor het dak

Dit zijn allemaal zeer hoge isolatiewaardes die gelden voor nieuwbouw. Bij bestaande bouw geldt er voor renovatie projecten de volgende Rc waarden:

• Rc waarde 2,6 m².K/W voor de vloer
• Een Rc waarde van 1,4 m².K/W voor de gevel
• En als laatste een Rc waarde van 2,1 m².K/W voor het dak.

De warmtebehoefte volgens BENG-eis 1 wordt uitgedrukt in kWh per m² gebruiksoppervlak per jaar.

#2 BENG-eis – Primair fossiel energieverbruik

Bij BENG-eis 2 wordt in de berekening meegenomen hoeveel energie er nodig is voor de woning. Dit is energie die nodig is voor verwarming of koeling, voor de technische installaties, en voor warm tapwater. Het is dus puur energie die nodig is voor het goed functioneren van de woning en niet voor elektrische apparaten.

Bij de bepaling van het primair fossiel energieverbruik wordt uitgegaan van de energie die het kost om deze elektriciteit in de elektriciteitscentrale te maken. Het gaat dan met name om elektriciteit en om warmte van bijvoorbeeld stadsverwarming. Sinds 1 juli 2018 worden er geen bouwvergunningen meer afgegeven voor nieuwbouw met een aardgasaansluiting. Vandaar dat aardgas verbruik niet meegenomen wordt.

Het primaire (fossiele) energiegebruik wordt aangegeven in kWh per m² gebruiksoppervlak per jaar.

#3 BENG-eis – Aandeel hernieuwbare energie

De laatste BENG-eis voor nieuwbouwwoningen is het minimale aandeel hernieuwbare energie  dat gebruikt wordt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld zonnepanelen.

Het aandeel hernieuwbare energie is gelijk aan hoeveelheid hernieuwbare energie gedeeld door het totale energiegebruik.

Het aandeel hernieuwbare energie wordt uitgedrukt in een percentage.

BENG eisen uitgelegd in een animatie

Bovenstaande tekst was toch wellicht wat saai… Mijn excuus daarvoor! De onderstaande animatie laat in ruim 2 min en 40 sec zien hoe BENG wordt toegepast voor verschillende nieuwbouwwoningen.

Wil je nog meer te weten komen over de BENG eisen voor nieuwbouw? Kijk dan eens op de site van het RVO. Zie de volgende link.

TO-juli eis voor nieuwbouw

Naast de BENG eisen geldt er voor nieuwbouwwoningen ook nog de “TO-juli” eis. Logischerwijs zou ik dit dan de BENG-eis 4 genoemd hebben, maar het is de TO-juli eis geworden…

TO is de afkorting voor Temperatuur Overschrijding en “juli” staat simpelweg voor de maand juli. Dus waarom dan deze extra TO-juli eis voor nieuwbouwwoningen?

De zomers worden in Nederland steeds warmer. Hierdoor neemt het risico op oververhitting toe bij nieuwbouwwoningen. Nieuwbouwwoningen zijn namelijk erg goed geïsoleerd en houden hierdoor hun warmte beter vast. Door direct zoninval in nieuwbouwwoning kan de temperatuur in de woning flink oplopen wat dan weer kan leiden tot gezondheidsrisico’s en overlast.

De TO-juli eis is de getalswaarde voor het risico van te hoge temperaturen in de maand juli. Ook de TO-juli eis wordt met behulp van NTA 8800 bepaald.

Energieprestatie voor bestaande bouw

Tot nu toe ging het voornamelijk over de BENG eisen voor nieuwbouw. Echter is natuurlijk ook een grote woningvoorraad met bestaande woningen. Waar moet je dan als woningeigenaar van een bestaande woning aan voldoen voor je energielabel?

Voor bestaande bouw is ook de bepalingsmethode weer NTA 8800. Voor het energielabel wordt er vanaf 1 januari 2021 gekeken naar de BENG-eis 2. Zie hieronder de bepalingsmethode en de eisen:

Uiteraard wil je als vastgoedinvesteerder weten welk energielabel je nodig hebt voor de verhuur. Dus hoe zit dat nu vanaf januari 2021?

Welk energielabel heb je nodig voor verhuur?

Nu is het mij (eindelijk) duidelijk hoe de energieprestatie van woningen vanaf 2021 bepaald wordt. Voor alle vastgoedbeleggers is dan de volgende vraag “hoe zit dat met de huurpunten voor mijn beleggingspand?”

Het aantal huurpunten voor de energieprestatie van een huurwoning wordt nog steeds bepaald door het energielabel. Vanaf 1 januari 2021 wordt het energielabel dus bepaald aan de hand van het primair fossiel energieverbruik (BENG-eis 2).

Hierdoor zijn er vanaf 2021 dan dus 3 soorten energielabels in omloop (@erwin je feedback op het forum klopte dus!):

• Het “oude energielabel”; registratie vóór 1 januari 2015
• De Energie-Index (of afgekort EI); registratie op of na 1 januari 2015
• Het nieuwe energielabel op basis van primair fossiel energiegebruik (BENG-eis 2); registratie op of na 1 januari 2021

Het “oude energielabel” en de Energie-Index zijn 10 jaar geldig. Het “oude energielabel” kon je nog tot en met eind december 2020. Let wel op dat een “oud energielabel” geregistreerd na 1 januari 2015 geen recht geeft op huurpunten. Hiervoor moet je “oude energielabel” dus voor 1 januari 2015 zijn geregistreerd.

Een Energie-Index moet tussen 1 januari 2015 en 31 december 2020 geregistreerd zijn en is dan ook 10 jaar na registratie geldig.

Vanaf 1 januari 2021 geldt er dan dus het nieuwe energielabel. Voor het aanvragen van een nieuw energielabel zal een expert nodig zijn. Doordat hiervoor een expert op locatie moet komen, is het nieuwe energielabel duurder dan het “oude energielabel”. Kosten die ik nu regelmatig zie zijn in de range van €300.

Wat zegt de site van de Huurcommissie?

Op de site van de Huurcommissie kan je checken hoeveel punten je krijgt voor de energieprestatie van een woning. Voor deze blog post heb ik onlangs (april ’21) de huurpuntencheck ingevuld. Hieronder een “snipje” van de site van de Huurcommissie.

Zoals je kunt zien kan je zowel het energielabel en de Energie-Index invullen voor de energieprestatie. Hierbij ga ik er dan vanuit dat je een “oud energielabel” van voor 1 januari 2015 of een nieuw energielabel van na 1 januari 2021 kunt gebruiken.

Ook kun je nog steeds gebruik maken van de Energie-Index die tussen 1 januari 2015 en 31 december 2020 geregistreerd is.

Bronvermelding

Meestal probeer ik blog posts te schrijven over eigen ervaringen en verwerk in links naar de referenties in de blog post. Dit vond ik toch wel een lastiger verhaal. Hiervoor heb ik echt informatie van verschillende sites moeten gebruiken om deze blog post te maken. Dus wel zo netjes om melding te maken van de bronnen die ik hier voor gebruikt heb.

Dus voor deze blog post heb ik gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

• Energieprestatie gebouwen: wat gaat er veranderen? van Bouwwereld
• Van A naar BENG en beter van bewustnieuwbouw.nl
• Energieprestatie en de huurprijs vanaf 1 januari 2021 van Huurgeschil
• Veelgestelde vragen Energieprestatie BENG van het RVO
• Energieprestatie Gebouwen van de NEN

Via de bovenstaande links kan je meer inhoudelijke informatie vinden over dit onderwerp.

Eindoordeel

Al met al was het toch nog wel een ingewikkeld verhaal. Vooral als je wat verder de details in duikt… Hopelijk heb ik met deze blog post de nieuwe energieprestatie volgens NTA 8800 en de BENG eisen duidelijk kunnen maken!

Mochten er toch nog vragen zijn dan zou ik de bovenstaande bronnen eens raadplegen of een energieadvies bureau benaderen.

Heb jij ervaring met nieuwbouw die voldoet aan de BENG eisen? Of heb je als verhuurder een in 2021 een nieuw energielabel aangevraagd? Graag hoor ik van je wat je ervaringen zijn. Laat je reactie hieronder achter!

Ben jij een starter op de woningmarkt en wil je graag je eerste koopwoning kopen? Lees in de blog post “Hoe als starter een huis kopen?” meer achtergrond informatie over hoe je dit het beste kunt aanpakken.